<p><span style="color: #000000;">តារាវិទូទាំងឡាយថ្មីៗនេះ មានការសប្បាយចិត្តជាខ្លាំង ខណៈដែលយល់ថា មនុស្សនឹងអាច</span><br /><span style="color: #000000;">ស្វែងរកឃើញមនុស្សភពផ្កាយ ក្នុងអំឡុង ១០ឆ្នាំទៀត។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">ខាងលើនេះ គឺយោងទៅលើភ័ស្ដុងតាងថ្មីដែលគេទើបតែត្រូវបានរកឃើញភពចំនួនពីរនៅខាង</span><br /><span style="color: #000000;">ក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ (exoplanet) ដែលមានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងភពផែនដីរបស់មនុស្ស។ ភព</span><br /><span style="color: #000000;">ទាំងពីរនេះ ត្រូវបានគេហៅថា TRAPPIST-1b និង TRAPPIST-1c ។</span></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color: #000000;"><a class="thickbox" title="" href="/FileManager/Commons/2016/7/22/p-22-07-2016--11-26-20.jpg"><span style="color: #000000;"><img src="/FileManager/Articles/mce/2016/7/22/p-22-07-2016--11-26-20.jpg" alt="" /></span></a></span></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color: #000000;">ភព TRAPPIST-1b និង TRAPPIST-1c អាចនឹងមានជីវិតរស់នៅ ព្រោះថា វាស្ថិតក្នុងតំបន់</span><br /><span style="color: #000000;">ដែលអាចមានទឹកក្នុងសភាពរាវ</span><br /><br /></p>
<p><span style="color: #000000;">ភពទាំងពីរនេះ ធ្វើដំណើរវិលជុំវិញផ្កាយតូចមួយដែលមានឈ្មោះថា Trappist-1។ ប្រការដែល</span><br /><span style="color: #000000;">ពិសេសគឺថា ភពទាំងពីរនេះ សុទ្ធតែស្ថិតនៅក្នុងរយៈចម្ងាយពីផ្កាយមេ ដែលអាចអនុញាតឱ្យ</span><br /><span style="color: #000000;">មានទឹករាវកើតឡើង (Goldilocks)។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">ប៉ុន្តែ ការដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ Goldilocks (តំបន់ដែលអាចមានទឹករាវ) នឹងមិនមានន័យអ្វី បើសិន</span><br /><span style="color: #000000;">ជាផ្ទៃខាងលើរបស់ភពទាំងពីរនោះគឺជាឧស្ម័ន ដូចជាភពសៅរ៍ ភពព្រហស្បតិ៍ ឬភពណិបទូន</span><br /><span style="color: #000000;">(Neptune) ក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្របានរកឃើញថា ភពទាំងពីរខាងលើ សុទ្ធតែមានផ្ទៃលើជាដី ដូច</span><br /><span style="color: #000000;">ផែនដី និងភពអង្គារ។ ប្រការនេះបញ្ជាក់ថា វាអាចនឹងមានទឹក និងសភាវមានជីវិត។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">បណ្ឌិត Julien de Wit ប្រធានក្រុមស្រាវជ្រាវនៃមន្ទីរ MIT ថ្លែងថា ៖ “នេះគឺជាភពដំបូងគេដែល</span><br /><span style="color: #000000;">មានបីកត្តាដែលយើងស្វែងរកកន្លងមកនេះ ៖ មានទំហំដូចផែនដី មានកំដៅល្មមឱ្យមានទឹករាវ និងទីតាំងពីឆ្ងាយសម្រាប់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ”។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">បណ្ឌិត Julien de Wit បន្តថា “យើងអាចបញ្ជាក់បានថា ភពទាំងពីរនេះ មានធាតុដី”។ សំនួរនៅ</span><br /><span style="color: #000000;">ពេលនេះ នោះគឺ បរិយាកាសនៅទីនោះមានអ្វីខ្លះ?</span></p>
<p><span style="color: #000000;">សំនួរនេះ តាមពិតមិនមានអ្វីលំបាកក្នុងការឆ្លើយតបនោះទេ។ បណ្ឌិត Julien de Wit ថ្លែងថា </span><br /><span style="color: #000000;">យោងទៅលើតេឡេស្កូបអវកាស James Webb ដែលនឹងដំណើរការក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ យើងនឹង</span><br /><span style="color: #000000;">អាចរកឃើញ និងបញ្ជាក់អំពីលទ្ធភាពនៃការរក្សាជីវិតរបស់ភពទាំងពីរ ក្នុងរយៈពេលពី ៥ ទៅ</span><br /><span style="color: #000000;"> ១០ឆ្នាំខាងមុខ។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">ប៉ុន្តែ បណ្ឌិត Julien de Wit បានប្រាប់ថា វានឹងពិបាកក្នុងការដឹងឱ្យប្រាកដថា មានមនុស្សភពផ្កាយ</span><br /><span style="color: #000000;">ឬអត់ នៅលើភពទាំងពីរនេះ។ ជីវិតនៅទីនេះ អាចនឹងមានត្រឹមតែសត្វល្អិត ប៉ុន្តែ វាក៏អាចនឹងមាន</span><br /><span style="color: #000000;">មនុស្សភពផ្កាយរស់នៅផងដែរ។</span></p>
<p><span style="color: #000000;">ការសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងលើ ត្រូវបានចុះផ្សាយនៅលើទំព័រទស្សនាវដ្ដី Nature៕</span></p>
<p style="text-align: right;"><span style="color: #000000;">ប្រែសម្រួល ៖ បុត្រា</span><br /><br /></p>